– niezdolność do trawienia cukru mlecznego (laktozy).O nietolerancji laktozy mówimy, gdy po spożyciu produktów mlecznych zawierających laktozę pojawiają się dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Przyczyną nietolerancji laktozy może być niedobór laktazy, czyli całkowity brak w błonie śluzowej jelita cienkiego aktywności enzymu laktazy( uwarunkowane genetycznie)lub hipolaktazja, która wynika ze zmniejszonej aktywności laktazy i może być albo uwarunkowana genetycznie albo spowodowana uszkodzeniem powierzchni błony śluzowej jelita. Całkowity brak aktywności laktazy uwarunkowany genetycznie występuje bardzo rzadko, hipolaktazja jest natomiast zaburzeniem występującym dosyć często.

W diecie bezlaktozowej można spożywać produkty mleczne, ale ich rodzaj i ilość zależy od indywidualnej tolerancji.

Eliminacja lub zmniejszenie spożycia mleka krowiego, owczego czy koziego zwłaszcza rano. Jeśli osoba z hipolaktazją toleruje pewną ilość mleka, to zaleca się pić mleko w małych ilościach, rozłożonych na kilka porcji w ciągu dnia (do ilości, która nie wywołuje dolegliwości).

Nadal można spożywać wybrane produkty mleczne, ponieważ zawierają wapń, białko i witamin B2 i B12 – składniki cenne dla organizmu, w ilościach niewywołujących objawów takie jak żółte sery, mleko bezlaktozowe, produkty fermentowane: kefiry, jogurty, maślanki zawierające żywe kultury bakterii. Bakterie te produkują enzym – laktazę, która częściowo rozkłada w przewodzie pokarmowym laktozę. Jogurty z żywymi kulturami bakterii najlepiej spożywać razem z innymi produktami, np. z kanapką, z musli czy z ziemniakami, w celu zneutralizowania kwaśnego odczynu soku żołądkowego, co chroni przed zabiciem bakterii.

Korzystanie ze specjalnych produktów mlecznych o obniżonej zawartości laktozy (poniżej 1g/100ml)

Uważne czytanie etykiet produktów spożywczych, sprawdzając czy nie pojawia się tam laktoza, mleko, mleko w proszku, serwatka, maślanka, tłuszcz mleczny. Laktoza może być ukryta w produktach nienabiałowych: daniach gotowych, sosach,zupach, naleśnikach, puree ziemniaczanym,pieczywie tostowym, bułeczkach maślanych, bułkach do hamburgerów, płatkach zbożowych przetworzonych,margarynie, pasztetach, kiełbasach, seredelkach, parówkach, czekoladzie mlecznej, krówkach, cukierkach toffi, gotowych ciastkach, lodach, kremach, batonikach, budyniu, otoczce tabletek czy kapsułek preparatów farmaceutycznych, niektórych sztucznych słodzikach.

Pokarmy z laktozą są są lepiej tolerowane, jeśli spożywa się je w postaci stałej lub zagęszczonej.

Na ogół osoby z hipolaktazją nie odczuwają dolegliwości po spożyciu w jednorazowej dawce produktów zawierających 5–10 g laktozy. Taką ilość laktozy zawiera 100–200 ml mleka słodkiego, jogurtu, kefiru lub maślanki.

Pomocne w trawieniu mleka i ustąpieniu wspomnianych powyżej dolegliwości jest także przyjmowanie przed spożyciem mleka preparatu zawierającego naturalny enzym – laktazę. Preparat ten można również dodawać do mleka lub potraw z niego przygotowanych, np. do zupy, budyniu, koktajlu. Preparat nie zmienia smaku potraw.

• napoje roślinne wzbogacone w wapń (mleko sojowe, gryczane, owsiane,ryżowe, kokosowe czy kukurydziane (120 mg wapnia w 100 ml),
• tofu lub inne serki sojowe wzbogacone w wapń,
• soki owocowe oraz mąka wzbogacane w wapń,
• ryby z puszki zjadane z ośćmi,
• fasola, soja, szpinak, kapusta włoska, boćwina i niektóre inne warzywa,
• płatki owsiane, zarodki pszenne, orzechy i nasiona(mak, sezam, słonecznik,
• migdały, orzechy laskowe, orzechy pistacjowe, orzechy włoskie),
• wody mineralne o wysokiej zawartości wapnia (co najmniej 50mg wapnia w przeliczeniu na 1 litr wody).

Należy pamiętać o właściwym zaopatrzeniu organizmu w witaminę D3, która zwiększa przyswajalność wapnia.
Dobre źródła witaminy B2: mięso, drób, ryby, kasza gryczana, kasza jaglana, płatki owsiane, nasiona roślin strączkowych, kapusta włoska, brukselka, szpinak
Dobre źródła witaminy B12: mięso, wątróbka, ryby i jaja.